Przedszkole Miejskie nr 75w Łodzi

Serdecznie zapraszam do zapoznania dzieci z fragmentem opowiadania Ewy Stadtmuller pt. "Marcowa pogoda" w kontekście przypomnienia leżącego jeszcze wczoraj śniegu i świecącego dziś słońca oraz uświadomienia w ten sposób charakterystycznej zmienności pogodowej dla miesiąca marca; określenie: marcowa pogoda. Proszę zapoznać dziecko/dzieci także z terminem "elementy pogody"; są nimi: słońce, chmury, deszcz, burza, śnieg, grad (wyjaśniamy, że są to kuleczki zbitych w nie przez naturę płatków śniegu), błyskawice i towarzyszące im grzmoty, a także wiatr, jak również odczuwalna temperatura (ciepło, zimno). Elementy pogody to inaczej zjawiska pogodowe albo zjawiska atmosferyczne.
Proszę, aby słuchały tak uważnie, żeby po przeczytaniu potrafiły odpowiedzieć:
- Jaka pogoda panowała na początku czytanego opowiadania, a jaka na końcu?
- Kto buntował się przeciw zimowej pogodzie i dlaczego?
- Kto i czemu spóźnił się, a był rozwiązaniem zaistniałego problemu ?

"(…) Zima już dawno powinna powędrować za siódmą rzekę i siódmą górę, a tymczasem sypnęła śniegiem, a mróz ścisnął tak, jakby to był grudzień, a nie marzec.
- To niesprawiedliwe! – zdenerwował się deszcz – Teraz miała być moja kolej! Wiosno!!! Gdzie ty się podziewasz?
- Nie uważasz, kochana, że najwyższa pora oczyścić nieco atmosferę? – zamruczał basem grzmot.
- Chętnie się przyłączę! – zawtórował mu wiatr.
- My też! – rozjaśniły się błyskawice – Rozpętajmy wreszcie prawdziwą wiosenną burzę!
-Poczekam, aż się wyszalejecie i wtedy wyjdę na spacer – postanowiło słoneczko – uwielbiam przeglądać się w kałużach i kropelkach deszczu, które jeszcze huśtają się na listkach. Lubię, kiedy ptaszki ćwierkają wesoło, suszą piórka, a dzieci biegają co sił łapiąc na noski pierwsze wiosenne piegi. Tylko ... gdzie ta Wiosna?
-Witajcie kochani! – rozległ się nagle dźwięczny, wesoły głosik. – Przepraszam za spóźnienie, ale utknęłam w zaspie. Zaraz wszystko naprawimy. Kto pierwszy chce mieć dyżur?
- Ja - zawołali wszyscy naraz.
- To niemożliwe – zmarszczyła brwi Wiosna – zrobi się straszny bałagan. Pogoda zwariuje, a ludzie nie będą wiedzieli, jak się ubrać.
Deszcz, wiatr, grad i słońce poszeptały chwilę między sobą i zgodziły się, że każdy powinien poczekać na swoją kolej. Niestety, jeszcze tego samego dnia deszcz nie wytrzymał i wpadł w sam środek słonecznej pogody, po czym – zawstydzony - znikł równie szybko, jak się pojawił. Inni natychmiast zaczęli go naśladować i zanim Wiosna zrobiła z tym porządek, minął cały marzec."

Po wysłuchaniu przez dziecko czytanki, proszę wrócić do wstępnych pytań, wykorzystując je tak, aby zrekonstruować fabułę. A zatem: najpierw część 1.:
1. Jaka pogoda panowała na początku czytanego opowiadania?(zimowa)
2. Kto pierwszy buntował się przeciw zimowej pogodzie i dlaczego? (deszcz, ponieważ przyszła już pora na jego padanie, na jego aktywność)
3. Kto drugi buntował się i mruczał basem, że najwyższa pora oczyścić nieco atmosferę?(grzmot)
4. Kto chciał się do tego chętnie przyłączyć ?(wiatr)
5. Na wyrażoną przez wiatr chęć wystąpienia przeciw zimowej pogodzie rozjaśniły się … (kto?)… (błyskawice)
6. A kto spokojnie chciał czekać aż wyszaleją się deszcz, grzmot, wiatr, błyskawice i wyjść na spokojny spacer, by przeglądać się w kałużach i kropelkach deszczu? (słoneczko)
7. Dlaczego te zjawiska pogodowe (atmosferyczne)nie mogły zaistnieć, nie mogły uaktywnić się? Kto się spóźniał?
8. Jak Wiosna wytłumaczyła swoje spóźnienie?
9. Kto miał ochotę od razu pójść na dyżur (ruszyć do działania)?(wszystkie zjawiska pogodowe)
10. Jak na to zareagowała Wiosna i czym to wytłumaczyła?(nie pozwoliła pracować wszystkim na raz, bo pogoda zwariuje, a ludzie nie będą wiedzieli jak się ubierać)
11. Co ustaliły zjawiska atmosferyczne? (czekanie na swoją kole;, kolejność występowania)
12. Jak przestrzegały elementy pogody ustalonego porządku: czekania na swoją kolej i występowania( pojawiania się, dyżurowania) w ustalonej kolejności?(nie wytrzymały czekania w kolejce (w kolejności)
13. Kto wskoczył w sam środek słonecznej pogody?
14. Jak zareagowała reszta?(naśladowała deszcz)
15. Jaką więc pogodę mamy na przy końcu opowiadania? (zwariowaną, zmienną,marcową).
16. Kiedy Wiosna zrobiła z tym porządek? (kiedy minął, skończył się marzec).
17. Proszę powiedzieć dziecku, dlaczego marcowa pogoda jest pogodą bardzo zmienną- zmienia się ciągle i nieoczekiwanie lub zachęcić, pomóc by samo sformułowało wniosek (Wiosna się spóźnia, a kiedy przybywa nie potrafi szybko zrobić porządku ze zjawiskami atmosferycznymi, a one są niecierpliwe, wyrywne, nie potrafią czekać na swoją kolej)

 W związku ze zmiennością pogodową trzeba ubierać się tak, być zabezpieczonym na każdą okoliczność: słońce i deszcz, a nawet burzę; ciepło i chłód. Gdybyśmy chodzili do przedszkola, byłoby warto ubierać się na tzw. cebulkę, by, wczesnym rankiem, gdy jest zimno nie zmarznąć, zaś podczas spaceru w dalszej części dnia, gdy świeci słońce, nie przegrzać się.
Bogactwo występujących zjawisk atmosferycznych jest podobne do zawartości garnka, w którym gotujemy wieloskładnikowa zupę z dużą ilości włoszczyzny (zwracam uwagę, że w czasie gotowania zmienia się temperatura) – stąd przysłowie: W marcu jak w garncu! Zaprośmy kiedyś dzieci, w miarę możliwości do wspólnego przygotowania zupy, by lepiej potrafiły uchwycić rodowód i sens porzekadła.

Szczególnie jednak dziś zapraszam do nazywania widocznych zjawisk atmosferycznych! Jeśli dzieci mają ochotę, niech narysują marcowe niebo z tymi elementami pogody, które akurat występują! A poza tym obserwujemy, czy rzeczywiście jest w marcu jak w garncu?
Pogodnego marcowego dnia i dobrej zabawy!

Barbara Kowalczyk